وظایف کمک حسابدار، حسابدار و حسابدار ارشد در شرکت‌ها چیست؟

حسابداری(Accounting)، یک سیستم اطلاعاتی برای پردازش اطلاعات مربوط به امور مالی است. در واقع به فرآیند شناسایی و جمع آوری، اندازه گیری و طبقه بندی، ثبت و تهیه گزارش اطلاعات مالی جهت تصمیم‌گیری به موقع و مفید حسابداری می‌گویند. حسابداری یکی از زیرشاخه‌های رشته‌های مهندسی و به عنوان یکی از مشاغل حساس به حساب می‌آید. با توجه به خرد و کلان بودن کسب و کارها و تعداد پرسنل آن، هر مجموعه می تواند یک یا چند کمک حسابدار، حسابدار و حسابدار ارشد داشته باشد و هر شرکت بر اساس سیاست‌های خود وظایف این سمت‌های شغلی را تعریف می نماید که بعضی از وظایف بین آن‌ها مشترک است.

در زیر به شرح وظایف معمول حسابدار به تفکیک سابقه و عنوان شغلی آن‌ها می‌پردازیم:  

کمک حسابدار: دانشجویان رشته حسابداری بعد از به پایان رساندن دوره تحصیلی خود به دلیل نداشتن مهارت و تجربه کافی در زمینه حسابداری معمولا به عنوان کمک حسابدار در شرکت‌ها مشغول به کار می شوند. به منظور افزایش تجربه آن‌ها، در شرکت‌ها معمولا کارهای ساده حسابداری به این افراد واگذار می گردد. وظایف کمک حسابدار در شرکت‌های مختلف، متفاوت باشد. برخی از وظایف کمک حسابدار به شرح زیر است:

• وارد کردن اطلاعات اسناد حسابداری ساده در نرم افزار حسابداری یا ثبت و نگهداری آن‌ها
• کنترل کردن اسناد حسابداری مانند فاکتورها، صورت‌حساب‌های مشتریان و...
• همکاری با حسابدار جهت ثبت اطلاعات حضور و غیاب کارکنان مجموعه به منظور محاسبه حقوق و دستمزد ماهیانه آن‌ها و پرداخت فیش حقوقی به کارکنان و ارائه لیست بیمه پرسنل به سازمان بیمه تامین اجتماعی.

حسابدار: وظیفه حسابدار ثبت اطلاعات، تهیه گزارش و ارائه آن‌ها به مدیریت مجموعه است. مدیران و سرمایه گذاران می‌توانند با استفاده از گزارشات مفیدی که حسابدار در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد، تصمیم گیری‌های به موقعی برای کسب و کار خود داشته باشند. به طور کلی فرد حسابدار، داده‌های خام مالی را دریافت و به آن‌ها نظم می‌بخشد و این اطلاعات را در نرم‌افزار حسابداری وارد می‌نماید. فردی که حسابداری را به عنوان شغل انتخاب می‌کند باید از دقت و قدرت تجزیه و تحلیل بالایی برخوردار باشد و همواره دانسته‌های خود را همراه با تغییرات حسابداری روز کشور به‌روز نماید. از آنجایی که امور مالی و حسابداری هر مجموعه برای حسابدار آشکار است و از جزئی ترین مسائل مالی مربوط به مجموعه و صاحبان سرمایه اطلاع دارد بنابراین حسابدار باید فردی مورد اعتماد باشد که در رابطه با امور مالی شرکت رازدار است. از آنجایی که امروزه حسابداران اطلاعات مالی و حسابداری کسب و کارها را در نرم افزارهای حسابداری ثبت می نمایند بنابراین لازم است که حسابداران با نرم افزار حسابداری آشنایی داشته باشند و همچنین استفاده و تسلط بر برنامه‌های مایکروسافت آفیس به آن‌ها در تهیه گزارشات مفید تحلیلی و کاربردی کمک به سزایی خواهد داشت. در زیر به برخی از وظایف حسابدار می‌پردازیم:

• ثبت اطلاعات مالی و اسناد حسابداری در نرم افزار حسابداری، سازماندهی، نگهداری اطلاعات به منظور بایگانی آن‌ها.
• ثبت و جمع آوری فاکتورهای خرید و فروش‌ها.
• تهیه گزارشات مالی و حسابداری مفید جهت ارائه به مدیریت.
• محاسبه درآمدها و هزینه‌های شرکت یا سازمان.
• ثبت اطلاعات مربوط به پرسنل، محاسبه و پرداخت حقوق و دستمزد ماهیانه آن‌ها.
• نگهداری حساب انبارها و اموال، محاسبه قیمت فروش محصولات .
• انجام کلیه خدمات کامپیوتری مربوط به فعالیت‌های مالی شرکت.
• همکاری در تهیه مدارک لازم برای تحویل به مدیریت جدید.
• داشتن اطلاعات کافی در زمینه قوانین مالیاتی مانند ارزش افزوده، معافیت‌های مالیاتی و... .
• تهیه صورت‌های مالی مطابق با قوانین و مقررات محاسباتی جاری کشور.
• مراجعه نمودن به ادارات و سازمان‌ها برای انجام دادن امور مالی.
• تهیه تراز عملکرد ماهیانه و سالانه و محاسبه سود و زیان شرکت.
• تهیه ترازنامه و اظهارنامه‌های مالیاتی.
• محاسبه مالیات و نظارت صحیح بر پرداخت مالیات‌ها.
• شناسایی و اعلام هر نوع خلاف یا کلاهبرداری آشکار (در صورت‌های مالی).
• رسیدگی به اختلاف حساب‌های موجود بین شرکت و اشخاص.
• و ... .

حسابداری ارشد (رئیس حسابداری): زمانی که حسابدار دارای تجربه کافی برای مدیریت تیم حسابداری و مهارت‌های لازم در حوزه مالی را داشته باشد تا بتواند وظایف مالی و حسابداری شرکت یا سازمان را بر اساس مقررات قانونی و نیازهای مدیریت شرکت انجام دهد، می توان آن فرد را حسابدار ارشد یا رئیس حسابداری نامید. از عنوان مدیر مالی نیز برای حسابداری ارشد استفاده می‌شود. در حالت کلی وظیفه مدیر مالی یا حسابداری ارشد تحلیل و برنامه‌ریزی امور مالی مجموعه به منظور افزایش سودآوری مجموعه شامل کنترل هزینه‌ها، قیمت‌گذاری مناسب است. در ادامه به معرفی دیگر وظایف حسابدار ارشد (رئیس حسابداری) پرداخته‌ایم:

• ارائه گزارش‌های لازم به مدیرعامل شرکت یا سازمان.
• پیشنهاد بهترین روش‌ها برای ارزیابی عملیات مالی و حسابداری به مدیریت مجموعه یا سازمان.
• پیشنهاد روش‌هایی جهت کاهش هزینه، افزایش درآمد و بهبود بخشیدن به سود مجموعه یا سازمان.
• کمک به حسابداران و کارشناسان برای رفع خطاهای احتمالی در کار و کنترل و مدیریت کارهای آن‌ها.
• تهیه و ارائه گزارش‌های قانونی دوره‌ای مثل گزارشات فصلی سه ماهه دارایی و... .
• تهیه و مطابقت دادن صورت‌های مالی مجموعه با قوانین و مقررات مالی و محاسباتی جاری کشور.
• ارتباط با سازمان‌های مربوطه مورد نیاز مانند سازمان تامین اجتماعی.
• محاسبه مالیات و نظارت بر پرداخت درست و به‌ موقع مالیات.
• بستن حساب‌ها و انتقال به دوره مالی جدید.
• کنترل نمودن سرفصل حساب‌ها.
• کنترل نمودن تمامی دریافت و پرداخت‌های شرکت.
• مدیریت دارایی‌ها و منابع مالی مجموعه.
• نظارت بر عملکرد مالی واحدهای مالی مجموعه.